آشنایی با سامانه مودیان مالیاتی ،نحوه ارسال فاکتور الکترونیکی ؟
سامانه مودیان چیست؟
سامانه مودیان تحت مدیریت سازمان امور مالیاتی کشور، به هر مودی یک کارپوشه اختصاص می‌دهد. ثبت‌نام در این سامانه وظیفه صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی است و آنها باید اطلاعات مالیاتی خود را از طریق این کارپوشه با سازمان به اشتراک بگذارند.
سامانه مودیان مالیاتی tp.tax.gov.ir، عنوان سامانه ای است که برای اولین مرتبه، در قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، مورد تصریح قانون گذار قرار گرفت. هرچند، این قانون، در سال ۱۳۹۸ به تصویب قانون گذار رسید، اما تا سال ۱۴۰۱ عملا، سامانه مستقلی، تحت عنوان سامانه مودیان مالیاتی، تاسیس نشده و طبق اظهارات وزیر اقتصاد، قرار است که در آخر تیر ماه سال جاری، سامانه مزبور، راه اندازی و به عموم معرفی گردد.
آشنایی با سامانه مودیان مالیاتی ،نحوه ارسال فاکتور الکترونیکی ؟؛ درگاهی برای تبادل اطلاعات مالیاتی با سازمان
در بخش ابتدایی مقاله درباره سامانه مودیان توضیحات کاملی را ارائه دادیم. به‌طورکلی، سامانه مودیان چهار ویژگی زیر را دارد:
• تحت مدیریت سازمان مالیاتی است.
• برای هر مودی مالیاتی یک کارپوشه تعریف میشود.
• به وسیله‌ای که حافظه مالیاتی دارد، متصل میشود.
• مرجع ثبت، صدور و استعلام صورتحساب است.
درواقع، مودیان مالیاتی برای ارسال صورتحساب‌ها و اظهارنامه‌های مالیاتی موظف به ثبت نام در این سامانه هستند.
سامانه مودیان اولین اصطلاحی است که در این قانون به کرات میشنوید و دارای ۴ ویژگی اصلی میباشد:
۱٫ سامانه ای که در نظارت کامل سازمان مالیاتی روی کار آمده است
۲٫ در این سامانه برای هر مودی یک کارپوشه ساخته شده است
۳٫ این سامانه به حافظه مالیاتی متصل است
۴٫ مرجع ثبت، صدور و استعلام صورتحساب ها میباشد
پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی
به دستگاهی که دارای ۳ ویژگی اصلی زیر باشد پایانه فروشگاهی گفته میشود:
۱٫ قابل اتصال به سامانه مودیان
۲٫ قابل اتصال به شبکه هی پرداخت رسمی کشور
۳٫ صدور صورت حساب های الکترونیکی
چه کسانی باید در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نام کنند
در بخش های قبل، به معرفی سامانه مودیان مالیاتی tp.tax.gov.ir پرداخته و گفتیم که سامانه ای است که از طریق ورود به سایت آن، مودیان مالیاتی مشمول، این امکان را داشته تا برای ثبت نام و ارسال صورت حساب الکترونیکی و اتصال پایانه های فروشگاهی خود به سامانه اقدام نمایند. همچنین، در ادامه، نحوه ورود به سایت سامانه و ثبت نام در آن را نیز بررسی کردیم.
اما، یکی از سوالات مهمی که در رابطه با سامانه مودیان، مطرح می گردد، این مساله بوده که چه کسانی باید در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نام کنند؟ لذا، در این بخش، به این سوال، پاسخ داده و خواهیم گفت که کدام گروه از افراد، باید برای ثبت نام در سامانه مودیان و انجام تکالیف آن، اقدام نمایند.
بند ج ماده ۱ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، در مورد اشخاص مشمول این قانون، مقرر داشته: « کلیه صاحبان مشاغل (صنفی و غیرصنفی) و اشخاص حقوقی موضوع فصلهای چهارم و پنجم باب سوم قانون مالیات های مستقیم مصوب ۳/۱۲/۱۳۶۶ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن، مشمول این قانون هستند…»
بنابراین، در پاسخ به این سوال که چه کسانی باید در سامانه مودیان مالیاتی tp.tax.gov.ir ثبت نام کنند، باید گفت، دو گروه از مودیان مالیاتی، علاوه بر ثبت نام اظهارنامه مالیاتی، موظف به ثبت نام در این سامانه و انجام تکالیف آن نیز بوده که این دو گروه، عبارتند از:
کلیه اشخاص حقیقی که از صاحبان مشاغل بوده؛ اعم از اینکه این مشاغل، صنفی یا غیر صنفی باشد.
کلیه اشخاص حقوقی؛ اعم از شرکت های تجاری و اشخاص حقوقی غیر تجاری(صرفا نسبت به درآمد ناشی از فعالیت های انتفاعی خود )
فعال سازی کارت خوان، به صورت آنلاین و از طریق درگاه ملی خدمات مالیات انجام شده و نیاز به ارائه مدارک و پرداخت هزینه از سوی متقاضیان ندارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه، مطالعه مقاله زیر توصیه می شود.
مشمولین قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان
مشمولین قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان شامل کلیه صاحبان مشاغل (صنفی و غیرصنفی) و اشخاص حقوقی موضوع فصلهای ۴ و ۵ قانون مالیات‌های مستقیم هستند. این قانون به دو دسته از افراد اشاره دارد: مشاغل و شرکتها. مشاغل به همه اشخاصی گفته میشود که صاحب کسب‌وکار هستند و با نام خودشان فعالیت میکنند؛ به عبارت دیگر شرکت یا مؤسسه‌ای ثبت نکرده‌اند.
از طرفی شرکتها شامل اشخاص حقوقی است که با ثبت شرکت یا مؤسسه، کد اقتصادی یا شناسه ملی دریافت کرده‌اند. به بیان ساده، همه اشخاص حقیقی و حقوقی موظف به ثبت‌نام در سامانه مودیان هستند و به عنوان مودیان مالیاتی شناخته میشوند. توجه داشته باشید که برای مشمولین قانون سامانه مودیان و مشمولین قانون پایانه‌های فروشگاهی، ارسال صورتحساب به سامانه مودیان بدون نرم افزار نیز ممکن است. نکته مهم ارسال صورت حساب‌ها در موعد‌های مقرر است که جایزه‌های خوش‌حسابی را در بلند مدت به همراه خواهد داشت.
تغییرات قانون سامانه مودیان در راستای قانون تسهیل
با تصویب قانون تسهیل سامانه مودیان، سرنوشت بخش زیادی از تکالیف مربوط به سامانه مودیان مشخص شد. در ادامه مهمترین تغییرات ناشی از قانون تسهیل را بررسی خواهیم کرد:
تغییر در تاریخ فراخوان‌ها
تاریخ فراخوان‌های ثبت‌نام و عضویت در سامانه مودیان تغییر کرده است و کلیه اشخاص حقوقی از اول مهرماه ۱۴۰۲ و کلیه صاحبان مشاغل از اول دی‌ماه ۱۴۰۲ مشمول عضویت و انجام تکالیف قانونی شدند.
تکلیف صدور صورتحساب الکترونیکی
در گروه‌بندی صاحبان مشاغل۷ اعلام شده که صاحبان مشاغل بر اساس دو مؤلفه «نوع» و «حجم» فعالیت، گروه‌بندی میشوند. از اول دی‌ماه ۱۴۰۳، اشخاص حقیقی موظف به ارسال صورتحساب الکترونیکی هستند که این افراد شامل لیست زیر میشوند:
• صاحبان مشاغلی که حجم فروش خالص کالا و خدمات آنها تا پایان شهریور ۱۴۰۳ بیشتر از ۱۸۰ میلیارد ریال بوده است.
• اشخاص حقیقی موضوع جزء ۲ بند ط تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۳٫
• عرضه‌کنندگان کالا و خدمات مرتبط با طلا، جواهر و پلاتین.
• فروشندگان مواد معدنی به واحدهای فرآوری مواد معدنی.
صورت‌حساب‌های الکترونیکی
صورتحساب الکترونیکی مشابه فاکتور های فروش دارای شماره منحصر بفرد مالیاتی هستند و که شماره آن توسط سامانه مودیان مالیاتی مشخص میشود و در حافظه مالیاتی مودی ثبت و ضبط میشود. صورتحساب های الکترونیکی بسته به نوع کسب و کار شما دارای ۳ نوع میباشند که هر نوع آن الگوی مشخص خود را دارد:
۱٫ صورتحساب الکترونیکی نوع اول
۲٫ صورتحساب الکترونیکی نوع دوم
۳٫ صورتحساب الکترونیکی نوع سوم
هر کدام از این سه نوع صورتحساب، چندین الگو می‌توانند داشته باشند.
الگوی صورتحساب الکترونیکی نوع اول
شامل موارد زیر میشوند:
۱٫ الگوی ۱ (فروش)
۲٫ الگوی ۲ (فروش ارزی)
۳٫ الگوی ۳ (صورتحساب طلا، جواهر و پلاتین)
۴٫ الگوی ۴ (قرارداد پیمانکاری)
۵٫ الگوی ۵ (قبوض خدماتی)
۶٫ الگوی ۶ (بلیت هواپیما)
۷٫ الگوی ۷ (صادرات)
الگوی صورت حساب الکترونیکی نوع دوم
که شامل موارد زیر میشوند:
۱٫ الگوی ۱ (فروش کالا و خدمات)
۲٫ الگوی ۲ (صورتحساب طلا، جواهر و پلاتین): این الگو صرفاً توسط فروشندگان طلا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
الگوی صورت حساب الکترونیکی نوع سوم
همان رسید یا گزارش الکترونیکی دستگاه کارتخوان یا درگاه پرداخت الکترونیکی دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی است.
حافظه مالیاتی
هر نرم افزار و یا سخت افزاری که دارای ویژگی های زیر باشد:
۱٫ بتوان آن را نوعی حافظه الکترونیکی دانست
۲٫ اطلاعات صورتحساب ها را ثبت و حفظ نماید
۳٫ اطلاعات را به سامانه مودیان انقال دهد
۴٫ زیر نظارت سازمان امور مالیاتی کشور باشد
-شماره منحصر به فرد مالیاتی
شماره ای که دارای ۲۲ کاراکتر است و در قبال هر صورتحساب صادر میشود
اعداد صورتحساب الکترونیکی از چپ به راست به چهار بخش تقسیم میشوند:
۱٫ شش کاراکتر اول: شناسه حافظه مالیاتی
۲٫ پنج کاراکتر بعدی: تاریخ صورتحساب
۳٫ ده کاراکتر بعدی: سریال صورتحساب
۴٫ کاراکتر آخر: رقم کنترلی
شرکت معتمد سامانه مودیان
شرکتهای معتمد افراد حقوقی هستند که به تایید سازمان امور مالیاتی رسیده اند و به ۳نوع مختلف تقسیم میشوند و تجهیزات لازم و آموزش ها جهت ارسال صورتحساب الکترونیکی را برای مودیان مالیاتی فراهم میکنند. این خدمات عبارت اند از:
۱٫ صدور صورتحساب الکترونیکی
۲٫ ثبت معاملات در سامانه مؤدیان
۳٫ ارائه مشاوره‌های فنی
۴٫ دریافت استعلام از سامانه مودیان
طور کلی ۳نوع شرکت معتمد داریم که هر کدام مسئولیت های منحصر بفرد خود را دارند:
شرکت های معتمد نوع اول
شرکت هایی که وظیفه راه اندازی پایانه های فروشگاهی و حافظه مالیاتی را همراه با آموزش آنها برعهده دارند.
شرکتهای معتمد نوع دوم
شرکت هایی که وظیفه آموزش حقوق و تکالیف قانونی مؤدی، آموزش مقررات صدور صورتحساب الکترونیکی، احراز تسلط مؤدیان در خصوص حقوق و تکالیف قانونی آنها، احراز تسلط مؤدیان در خصوص مقررات صدور صورتحساب الکترونیکی را دارند.
شرکت های معتمد نوع سوم
این شرکت های نوع سوم، مهمترین وظایفی که دارند تهیه صورت های مالی،
حسابرسی مالی، مشاوره فنی و غیر عملیاتی، مشاوره مالیاتی
جرائم اجرا نکردن قانون جدید سامانه مودیان
برای اطمینان از اجرای قانون سامانه مودیان، جریمه‌های سنگینی برای مودیان متخلف تعیین شده است. در صورت تخلف، مودیان موظف به پرداخت ۱۰ درصد مبلغ فروش یا ۲۰ میلیون ریال (هرکدام بیشتر باشد) خواهند بود. تخلفات شامل موارد زیر است:
• عدم عضویت در سامانه مودیان
• عدم استفاده از پایانه فروشگاهی
• عدم استفاده از حافظه مالیاتی
• استفاده از حافظه مالیاتی دیگران برای خود
• استفاده از حافظه مالیاتی خود برای دیگران
• عدم اعلام شماره‌حساب‌های بانکی واحد اقتصادی که گردش مالی را با آنها انجام می‌دهد
که البته جریمه مهم‌تر از دست دادن معافیت، نرخ صفر و مشوق‌های مالیاتی موجود در قانون مالیات‌های مستقیم است که به مراتب باعث خسارات جبران نشدنی به مودیان مالیاتی بی اطلاع میشود.
