تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی و شرکت در هیات در تبریز

با سلام همراهان سایت موسسه حسابداری نوین تراز با توجه به اینکه از اغلب مودیان مالیاتی به این نکته واقف‌اند که در مواقعی که به نحوه محاسبه درآمد مشمول مالیات اعتراض داشته باشند، می‌توانند با طرح اعتراض، پرونده را جهت رسیدگی به هیات‌هایی ارجاع کنند که قانون مالیات‌های مستقیم تحت عنوان «هیات‌های حل اختلاف مالیاتی» پیش‌بینی کرده است. وظیفه این هیات‌ها به زبان ساده، حل اختلاف مالیاتی بین مودیان و سازمان امور مالیاتی است. اغلب مؤدیان از کلیات این موضوع آگاهی دارند، و در اینجا به جزییاتی اشاره میکنیم . این امر به مانند هر امر کلی، دارای جزییاتی است که آگاهی از آن برای هر مودی مالیاتی ضروری است. تلاش بر این است که ضمن بیان خلاصه‌ای از جزئیات مذکور، پاره‌ای ابهامات معمول در تلقی برخی مودیان از هیأت‌های‌های حل اختلاف مطرح و در حد امکان مرتفع شود.

هیأت موضوع بند ۳ قانون مالیات‌های مستقیم

احتمالاً، اگر در زمره افرادی باشید که به قانون مالیات‌های مستقیم اشراف دارند، از طرح موضوع فوق در مطلبی با عنوان کلی “هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی” تعجب کرده‌اید، هدف ما نیز همین است که در همین جا عنوان کنیم که هیأت‌های موضوع بند ۳ قانون مالیات‌های مستقیم به هیچ وجه در طبقه‌بندی هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی قرار ندارند. وظیفه‌ای که قانون برای هیأت‌های مزبور تعیین کرده است، تأیید یا رد دلایلی است که ادارات امور مالیاتی در توجیه “غیرقابل رسیدگی بودن” یا “رد دفاتر” مؤدی اقامه کنند. اعضاء این هیأت متشکل از سه نفر حسابرس منتخب رئیس‌کل سازمان امور مالیاتی است. دقت کنید که تشکل‌هایی نظیر اتاق بازرگانی در این هیأت‌ها نماینده‌ای ندارند.

در این رابطه تکالیف قانونی متقابل “اداره امور مالیاتی“، “مؤدی” و “هیأت موضوع بند ۳ ماده ۹۷ ” به صراحت در متن بند مزبور بیان شده است:
بند ۳ ماده ۹۷ قانون مالیات‌های مستقیم: در صورتی که دفاتر و اسناد و مدارک ابزاری برای محاسبه درآمد مشمول مالیات به نظر اداره امور مالیاتی غیرقابل رسیدگی تشخیص شود و یا به علت عدم رعایت موازین قانونی و آیین‌نامه مربوط مورد قبول واقع نشود که در این صورت مراتب باید با ذکر دلایل کافی کتباً به مودی ابلاغ و پرونده برای رسیدگی به هیأتی متشکل از سه نفر حسابرس منتخب رئیس‌کل سازمان امور مالیاتی کشور احاله شود. مؤدی می‌تواند ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ با مراجعه به هیأت مزبور نسبت به رفع اشکال رسیدگی و ادای توضیح کتبی در مورد نحوه رعایت موازین قانونی و آئین‌نامه حسب مورد اقدام کند و در هر حال هیأت مکلف است ظرف ۱۰ روز پس از انقضای یک ماه فوق نظر خود را با توجیهات و دلایل لازم و کافی به اداره امور مالیاتی اعلام کند تا براساس آن اقدام شود. نظر هیأت با اکثریت مناط اعتبار است و نظر عضوی که در اقلیت قرار گیرد باید در صورت جلسه درج شود. در مواردی که هیأت نظر اداره امور مالیاتی را در مورد غیرقابل رسیدگی بودن دفاتر مؤدی مردود اعلام می‌کند باید مراتب را به دادستانی انتظامی مالیاتی نیز اعلام کند. لازم به توضیح است که ماده ۹۷، به موجب بند ۲۲ “قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۳۱/۴/۱۳۹۴″، به طور کلی دستخوش تغییر شده، به این ترتیب که قرار است با برقراری نظام جامع مالیاتی، در سراسر کشور، دفاتر مؤدیان به طور کلی مورد رسیدگی قرار گیرد. با این وجود از آنجا که مطابق تبصره ماده ۹۷ اصلاحی اخیر، در آن دسته از ادارات امور مالیاتی که نظام جامع مالیاتی به طور کامل به اجرا در نیامده باشد، مواد ۹۷ و ۹۸ (موضوع تشخیص علی‌الرأس) و سایر مواد مرتبط (۱۵۲ و ۱۵۳ و ۱۵۴ و ۲۷۱) مصوب سال ۱۳۸۰ کماکان مجری خواهد بود. توصیه می‌شود مفاد مواد قانونی یاد شده، همچنان توسط مودیان و عوامل مالی و مالیاتی آنان مورد توجه قرار گیرد.

آیا نماینده اتاق بازرگانی وکیل‌مدافع مؤدی است؟

نماینده اتاق بازرگانی و یا هر یک از نمایندگان بند ۳ ماده ۲۴۴ وکیل‌مدافع مؤدی نیستند. وظایف این نمایندگان صیانت از حقوق قانونی متقابل مؤدیان و سازمان امور مالیاتی است. نمایندگان مزبور، برای این در هیأت‌ها حضور دارند که نگاه هیأت حل اختلاف به “قانون” یک سویه و با تفسیر به رأی به نفع سازمان امور مالیاتی صورت نگیرد.
مؤدیان محترم به این مثال نقض توجه کنند که در هیچ مرجعی که امر خطیر قضاوت را بر عهده داشته باشد، دادستان و وکیل مدافع حق صدور رأی ندارند و تنها قاضی است که با توجه به کیفر خواست دادستان و دفاعیات وکیل مدافع و بر اساس اجتهاد خود به صدور رأی مبادرت می‌کند.
در هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی، هر سه داوران، اعم از نمایندگان بند‌های ۱ و ۲ و ۳ ماده ۲۴۴ ، نقشی مشابه و برابر با قاضی را ایفا می‌کنند و هریک مجاز به صدور رأی مستقل هستند، رأی نهایی بر اساس نظر اکثریت داوران یاد شده اعتبار می‌یابد.

چه کسی می‌تواند نقشی مشابه وکیل مدافع را هیات‌های حل اختلاف مالیاتی ایفا کند ؟

توصیه می‌شود برای این منظور از مشاورین مالیاتی آگاه و کار آزموده مدد بگیرید، این مشاورین با اتکا به قوانین و بخشنامه‌ها و آراء مالیاتی قادرند، دفاعیه مستند و مستدل تنظیم و با حضورو مذاکرات دفاعی در جلسه رسیدگی، ضریب موفقیت مؤدیان را در هیأت‌ها افزایش دهند. فراموش نکنید که مشاورین مزبور تنها در صورت داشتن وکالتنامه رسمی معتبر مجاز به حضور در جلسه هیأت‌ها می‌باشند.

موارد مهم در تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی و شرکت در هیات:

با استناد به ماده ۲۳۷ قانون مالیات‌های مستقیم، گزارش کامل رسیدگی که مبنای صدور برگ تشخیص است را از اداره امور مالیاتی مربوطه استعلام کنید به حکم قانون، اداره امور مالیاتی موظف است اطلاعات رو در اختیار مؤدی قرار دهد.

گزارش رسیدگی را به دقت بررسی کنید
نحوه رسیدگی را با مقررات ق م م آیین نامه‌های اجرایی، بخشنامه‌های سازمان امور مالیاتی، رای شورای عالی مالیاتی و رای دیوان عدالت اداری مقایسه و اگر مغایرتی بود فهرست کنید.
لایحه دفاعیه را با مغایرت‌های نحوه رسیدگی اداره امور مالیاتی با قوانین مقررات مراجع مذکور در فوق تنظیم کنید فقط به قوانین استناد کنید
اگر به قانون تسلط ندارید، ریسک نکنید، از مشاوران حرفه ای کمک بگیرید
وقتی یکی از نمایندگان ماده ۲۴۴ در جلسه رسیدگی هیأت حل اختلاف مالیاتی حضور ندارد:
دفاعیاترا کتباً مطرح کنید. (فارغ از حضور و یا غیبت نمایندگان، همواره لایحه دفاعیه را در دفتر هیأت‌ها ثبت و رسید دریافت کنید)
مراتب عدم حضور نماینده غایب را کتباً در صورتجلسه رسیدگی اعلام و به استناد تبصره ۱ ماده ۲۴۴ عدم رسمیت جلسه اعلام و خواستار تجدید دعوت شوید.
اگر نماینده غایب، نماینده اتاق بازرگانی است، مراتب را به همراه تصویر صورتجلسه رسیدگی به اتاق بازرگانی اعلام و ارسال کنید.